๐ก ๋ณธ ๋ฌธ์๋ '์์จ์ฃผํ์ฐจ์ 5๋จ๊ณ ๋ฐ ์ฑ ์์์ฌ์ ์ ์' ํฌ์คํ ์ ๋ฐํ์ผ๋ก ์์ฑํ ๊ธ์ด๋ ์ฐธ๊ณ ํ์๊ธฐ ๋ฐ๋๋๋ค.
์ผ๋ฐ์ ์ผ๋ก ์์จ์ฃผํ์ฐจ์ 5๋จ๊ณ์ ๋ํด ๋ค์๊ณผ ๊ฐ์ด ์ ์ํ ์ ์๋ค. ๋ณธ ์ ์๋ SAE-J3016(Taxonomy and Definitions for Terms Related to Driving Automation Systems for On-Road Motor Vehicles)๊ณผ ๋ถ๋ฏธ์๋์ฐจ ๊ณต์
ํ์ NHTSA (National Highway Traffic Safety Administration)์ ๊ธฐ์ค์ ๋ฐ๋ผ ์ ์ํ ๊ฒ์ด๋ค.
๋จผ์ ๋จ๊ณ๋ณ ์ฐจ์ด์ ์ ์ค๋ช
ํ๊ธฐ ์ ์, ํ์ฌ ์์
์ ์ผ๋ก ์ถ์๋์ด ์๋ ์์จ์ฃผํ ๋ชจ๋ ๋ฐ ADAS ๊ธฐ๋ฅ์ ๊ฐ์ง ๋ชจ๋ ์๋์ฐจ๋ Level 2๋ฅผ ๋์ ์ ์๋ค. ์๋ํ๋ฉด Level 3๋ถํฐ๋ ์ฐจ๋์ฃผํ(์ข
๋ฐฉํฅ/ํก๋ฐฉํฅ ๋์) ๋ฐ ์ฐจ๋์ ์๋์ฃผํ ๋ชจ๋์์ ๋ฐ์ํ๋ ์ฐ๋ฐ ์ํฉ์ ๋ํด 1์ฐจ์ ์ผ๋ก๋ ์ฐจ๋(์์คํ
)์ด ๋ฐ์์ ํด์ผํ๊ณ , ์ต์ข
์ ์ผ๋ก ์ด์ ์๊ฐ ์ฑ
์์ ์ ธ์ผ ํ๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ฆ Level 3๋ถํฐ๋ ์ฐจ๋(์์คํ
)์ด ์ผ๋ถ ์ฑ
์์ ์ ธ์ผ ํ๊ธฐ๋๋ฌธ์ ์ด "์ฑ
์์์ฌ"์ ๋ํ ๋ถ๋ถ์ด ์์ง ๋ฒ๊ท์ ์ธ ๋ถ๋ถ๊ณผ, ๋ณดํ์ ์ธ ๋ถ๋ถ์ด ๋ช
ํํ๊ฒ ์ ๋ํ ๋์ง ์์๊ธฐ ๋๋ฌธ์ด๋ค. ์ ๊ทธ๋ฐ์ง์ ๋ํด์๋ ์๋์ ์์ธํ๊ธฐ ์ค๋ช
ํ๊ณ ์๋ค.
์์จ์ฃผํ 5๋จ๊ณ(1~5๋จ๊ณ)
0๋จ๊ณ : ๋ชจ๋ ์ด์ ๊ณผ ๊ด๋ จ๋ ์กฐ์์ ์ด์ ์๊ฐ ์ง์ ๋ด๋นํ๊ณ ์ฑ
์์ ์ง๋ค.
1๋จ๊ณ : ์ด์ ์ ๋ชจ๋ ์ฑ
์์ ์ง๊ณ , ์ฐจ๋์ ์ผ๋ถ ๋์์ ์๋ํ ์์คํ
(ADAS ๋ฑ)์ ํตํด ์ฃผํํ๋ค. ๋จ ์ฌ๊ธฐ์ ์ฐจ๋์ ์ผ๋ถ ๋์์ด๋ผ๊ณ ํ๋ฉด, ์ข
๋ฐฉํฅ ์ฃผํ(๊ฐ์, ๊ฐ์ ๋ฐ ์์ฐจ์ ์ฐจ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ ์ ์ง ๋ฑ)๊ณผ ํก๋ฐฉํฅ ์ฃผํ(์ฐจ์ ์ ์ง ๋ฐ ๋ณ๊ฒฝ ๋ฑ) ์ค, ์ข
๋ฐฉํฅ ๋๋ ํก๋ฐฉํฅ ๋ถ๋ถ ์ค ํ๋์ ๋์๋ง์ ์์คํ
(ADAS ๋ฑ)์ ํตํด ์ฃผํ์ด ๊ฐ๋ฅํ ๋ ๋ฒจ์ด๋ค.
2๋จ๊ณ : ์ด์ ์ ๋ชจ๋ ์ฑ
์์ ์ง๊ณ , ์ฐจ๋์ ๋์์ ์๋ํ ์์คํ
(ADAS ๋ฑ)์ ํตํด ์ฃผํํ๋ค. ๋จ ์ฌ๊ธฐ์ ์ฐจ๋์ ๋์์ด๋ผ๊ณ ํ๋ฉด, ์ข
๋ฐฉํฅ ์ฃผํ(๊ฐ์, ๊ฐ์ ๋ฐ ์์ฐจ์ ์ฐจ๊ฐ ๊ฑฐ๋ฆฌ ์ ์ง ๋ฑ)๊ณผ ํก๋ฐฉํฅ ์ฃผํ(์ฐจ์ ์ ์ง ๋ฐ ๋ณ๊ฒฝ ๋ฑ) 2๊ฐ์ง ๋์ ๋ชจ๋๋ฃฐ ์์คํ
(ADAS ๋ฑ)์ ํตํด ์ฃผํํ๋ค. ์ฆ, 2๋จ๊ณ๊ฐ 1๋จ๊ณ์์ ๊ฐ์ฅ ํฐ ์ฐจ์ด์ ์ ์ฐจ๋์ด ์ง์ง๋์๊ณผ ํก๋์ ๋ชจ๋๋ฅผ ์ฐจ๋ ์์คํ
์ด ์ ์ดํ๋ค๋ ์ ์ด๋ค. ์ง๊ธ ๋ง์ด ์ถ์๋์ด ์๋ HDA(Highway Driving Assisst : ๊ณ ์๋๋ก ์ด์ ๋ณด์กฐ) ๋ฑ์ด ์ข์ ์์ด๋ค.
3๋จ๊ณ : ์ฐจ๋ ์์คํ
์ด ์ ํ๋ ๊ตฌ๊ฐ์์ ์ฐจ๋์ ๋ชจ๋ ์ฃผํ์ ์ฑ
์์ง๋ ๋์ํ๋ค. ํ์ง๋ง, ์๊ธํ ์ํฉ ๋ฐ์์๋ ํญ์ ์ด์ ๊ฐ๊ฐ ์๊ธ์ํฉ์ ํํผ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ๋ชจ๋ํฐ๋ง ํ๊ณ ์ด์ ์ ์ด๊ถ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์ฌ ์ ์์ด์ผ ํ๋ค.
4๋จ๊ณ : 3๋จ๊ณ์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ์ฐจ๋ ์์คํ
์ด ์ ํ๋ ๊ตฌ๊ฐ์์ ์ฐจ๋์ ๋ชจ๋ ์ฃผํ์ ์ฑ
์์ง๋ ๋์ํ๋ค. ๋จ, ์๊ธ ์ํฉ์ด ๋ฐ์ํ๋๋ผ๋ ์ฐจ๋ ์์คํ
์ด ์ค์ค๋ก ์ฑ
์์ ์ง๊ณ ์ํ์ ํํผ ๊ฐ๋ฅํ๋๋ก ๋์ํด์ผ ํ๋ค. ๋ง์ฝ์ ๊ฒฝ์ฐ๋ฅผ ๋๋นํ์ฌ ์ด์ ๊ฐ ์ด์ ์ ์ด๊ถ์ ๊ฐ์ง๊ณ ์ฌ ์ ์์ผ๋ฉด ๋๋ค.
5๋จ๊ณ : 5๋จ๊ณ๋ 4๋จ๊ณ์ ์ฐจ๋์ด ๋ชจ๋ ๋์ ๋ฐ ๋ชจ๋ ์ํ์ํฉ ํํผ ๊ฐํ๋๋ก ๋์ํ๋ ๊ตฌ๊ฐ์ ์ ํ์ด ์๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฆ, ์ด์ ๊ฐ ํ์์์ด ๋ชจ๋ ๊ตฌ๊ฐ(์, ๊ณต์ฌ๊ตฌ๊ฐ, ์๋ก ๋ง๋ค์ด ๋๋ก, Pothole, ๋ชจ๋ ์
์ฒํ ๋ฑ์ ๊ธฐ์์กฐ๊ฑด ๋ฑ)์ ์์จ ์ฃผํ์ด ๊ฐ๋ฅํด์ ํ๋ค.
์ฌ์ค 2 ๋จ๊ณ์ HDA(Highway Driving Assisst)๋ชจ๋๋ถํฐ๋ ์ฐจ๋์ ์ธ์-ํ๋จ-์ ์ด์ ๊ด๋ จํ์ฌ Deep learning ๋ฐ Artificial Intelligence ๊ธฐ์ ์ด ๋ค์ด๊ฐ๋, 3๋จ๊ณ ๋ถํฐ ์์จ ์ฃผํ ์๋์ฐจ๋ ๋ง ๊ทธ๋๋ก ์ง๋ฅ์ ๊ฐ๋ ๋จ๊ณ๋ก, ์๋์ฐจ์ ์ฃผํ์ ๋ฐ์ํ๋ ๋๋ฐ ๋์, ๊ฐ์๊ธฐ ์ ๋ฐฉ ์ฐจ๋์ ์๋๋ฅผ ์ค์ด๊ฑฐ๋, ๊ธ์์ค๋ฌ์ด ๋ผ์ด๋ค์, ๋๋ก์์ ์ฅ์ ๋ฌผ ๋ฑ์ ์๋์ฐจ์ ์์คํ
์ด ์ผ์ฐจ์ ์ผ๋ก ๋ฐ์ํ๊ณ ๋์ํด์ผ ํ๋ค. ๋ฌผ๋ก 3๋จ๊ณ์์๋ ์์คํ
์ ์ด๋ฌํ ์ํฉ์ ์ด์ ์๊ฐ ํญ์ ๋ชจ๋ํฐ๋ง ํด์ผํ๋ฉฐ, ์์คํ
์ด ๋ฐ์์ด ๋ถ๊ฐ๋ฅํ ๊ฒฝ์ฐ๋ ์ด์ ์๊ฐ ์ง์ ์ด์ ์ ํตํด ์ด๋ฌํ ์ํฉ์ ํํผํด์ผ ํ๋ค.
๊ทธ๋ฆฌ๊ณ ์ฌ์ค 3๋จ๊ณ์ 4๋จ๊ณ์ ์ฐจ์ด, 4๋จ๊ณ์ 5๋จ๊ณ์ ์ฐจ์ด๊ฐ ๋ช
ํํ์ง ์์ ์ ์์ง๋ง, ์ด๋ฌํ ๋ถ๋ถ์ ์๋ J3016์ Texanomy๋ฅผ ํ์ฉํ ์ค๋ช
์ ํตํด ๋ช
ํํ ์ฐจ์ด๋ฅผ ์ ์ ์๋ค.
[J3016 Texanomy ๊ธฐ์ค ์ ๋ฆฌ]
J3016์์ ์ ์ํ๊ณ ์๋ Taxanomy์์ ์์จ์ฃผํ์ฐจ๋ ์ฐจ๋ ์์ฒด๋ผ๊ธฐ๋ณด๋ค๋ ์๋์ฃผํ์์คํ (ADS : Automated Driving System)์ด๋ผ๊ณ ์ ์ ํ๊ณ ์๋ค, ํ์ง๋ง ์ฌ๊ธฐ์๋ ๊ธฐ์ ์ ์ธ ์ ์๋ณด๋ค ์์จ์ฃผํ์ฐจ์ ๊ฐ๋ ์ ์๋ฅผ ์ํด ๊ทธ๋ฅ ์์จ์ฃผํ์ฐจ๋ผ๊ณ ํ๊ฒ ๋ค. ์๋ ๊ทธ๋ฆผ๊ณผ ๊ฐ์ด ์์จ์ฃผํ ๋ชจ๋์์ Driving ์๋ฌด ์ํ์ schemantic view๋ฅผ ์ ๊ณตํ๊ณ ์๋ค. ์๋ ๊ทธ๋ฆผ๊ณผ ์ค๋ช ๋ค์ ์ดํดํ๋ค๋ฉด ์์จ์ฃผํ์ 3๋จ๊ณ, 4๋จ๊ณ, 5๋จ๊ณ๋ฅผ ์ ํํ๊ฒ ์ดํด ํ ์ ์๋ค.
์์ ๊ทธ๋ฆผ๊ณผ ๊ฐ์ด ์์ชฝ ํ์ ๋ถ๋ถ์ ์ฐจ๋ ์์คํ
์ ๋ด๋ถ์ ๋์์ ํํํ ๊ฒ์ด๋ค, ๊ทธ์ค ์์ชฝ ๋ถ์์ ์ ์ ๋ฐ์ค์ Lateral vehicle motion contorl์ ์ฐจ๋์ ํก๋ฐฉํฅ ์ ์ด(์ฐจ์ ์ ์ง, ์ฐจ์ ๋ณ๊ฒฝ ๋ฑ)์ ๊ด๋ จ๋ ๋์์ด๋ฉฐ, Longitudinal vehicle contorl์ ์ฐจ๋์ ์ข
๋ฐฉํฅ ์ ์ด(๊ฐ์, ๊ฐ์, ์ฐจ๋ ๊ฐ๊ฒฝ ์ ์ง ๋ฑ)์ ๊ด๋ จ๋ ๋์์ด๋ค. ์ฆ ์์์ ์ข
๋ฐฉํฅ/ํก๋ฐฉํฅ ์ ์ด๊ฐ ๋์์ ๊ฐ๋ฅํ Level 2์ ์ฃผ์ ๊ธฐ๋ฅ์ด๋ค. (์์ชฝ ๋ถ์์ ์์ต)
์ฌ๊ธฐ์ ์ฐจ๋์ ๋์ ์ค OEDR(Object & Event Detection and Response)์ด๋ผ๋ ๊ฐ๋
์ด ๋ฑ์ฅํ๋ค. OEDR์ ์ฐจ๋์ ํก๋ฐฉํฅ/์ข
๋ฐฉํฅ ์ฃผํ ์, ์๋ฅผ๋ค์ด ์ ๋ฐฉ ์ฐจ๋์ ๊ธ๊ฐ์, ๊ฐ์์ค๋ฐ ๋ผ์ด๋ฌ, ์์๋์ง ์์ ๊ณต์ฌ๊ตฌ๊ฐ ๋ฑ์ ์ถํ ์ ์ด๋ฌํ ์ด๋ฒคํธ ์ํฉ์ ๊ฐ์งํ๊ณ ์๋๋ฅผ ์ค์ด๊ฑฐ๋, ๊ณต์ฌ๊ตฌ๊ฐ์ ๋๋ฅผ ํ๋จํ์ฌ ์ฃผํ ์ฌ๋ถ ๋ฑ์ ๊ฒฐ์ ๋ฐ ํ๋จ์ ํ๋ ์์ญ์ด๋ค. ์ด๋ฌํ OEDR๊ณผ Later, Longitudinal Motion ๋์์ด ํฉ์ณ์ง๋ฉด์, Level 3๋ก ๋ฐ์ ํ๋ค. (๋ฐ๊นฅ์ชฝ ๋ถ์์ ์์ญ)
์ถ๊ฐ๋ก, ์ด๋ฌํ Lateral Motion, Longitudinal Motion, OEDR ๋ฑ์ ์ ๊ธฐ์ ์ผ๋ก ์์ง์ด๊ณ ๋์ํ๋ ๊ฒ์ DDT(Dynamic Driving Task)๋ผ๊ณ ํ๋ค. ์ฆ ์ฐจ๋์ด ๊ณ ์๋๋ก ์ํฉ์์ ์ด๋ํฐ๋ธ ํฌ๋ฃจ์ฆ ์ปจํธ๋กค ์ํฉ์์, ์ฐจ์ ์ ์ ์งํ๊ณ , ์์ ๋ฐ์ํ ์ ์ ํ ์ด๋ฒคํธ๋ค์ ๋ฐ์ํ์ฌ ๋์ํ๋ ์ฐจ๋์ ๊ฑฐ๋ ๋ฐ ๋์์ ๊ด๋ จ๋ ๋ถ๋ถ์ DDT๋ผ๊ณ ํ๋ค. (์ ์ฒด ํ์ ์์ญ)
๋ง์ง๋ง์ผ๋ก ๊ฐ์ฅ ์ค์ํ ODD(Operatonal Desing Domain)์ ๊ฐ๋
์ผ๋ก, ์์จ์ฃผํ์ฐจ๊ฐ ์ฃผํํ๊ณ ์ํ๋ ์๊ฐ, ๊ตฌ๊ฐ, ์์ญ ๋ฑ์ ์๋ฏธํ๋ค. ์ฆ ๋ํ์ ์ผ๋ก HDA(Highway Driving Assist)๋ ODD๊ฐ ๊ณ ์๋๋ก๊ฐ ๋ ์ ์๋ค. ๋ฌผ๋ก ODD๋ ๊ตฌ๊ฐ ๋ฟ๋ง ์๋๋ผ ์๊ฐ(๋ฎ, ๋ฐค, ์๋ฒฝ, ์ ๋
๋ฑ)๊ณผ ๋ ์จ(๋ง์๋ , ํ๋ฆฐ๋ , ๋์ค๋๋ , ๋น์ค๋ ๋ , ์๊ฐ ๋ง์ ๋ ๋ฑ)์ ํฌํจํ๋ค.
๊ทธ๋์ Level 5์ Level 4์ ๊ฐ์ฅ ํฐ ์ฐจ์ด๋ Level 5๋ ODD๊ฐ ์ ํ์ด ์๋ค๋ ์ ์ด๋ค, ์ฆ ์ด๋ค ์ฅ์, ์๊ฐ, ๋ ์จ์ ๊ฐ์์น ์๊ณ ์ฃผํ ๊ฐ๋ฅํ๋ฉฐ, Level 0์์์ ์ด์ ๊ฐ ํ๋ ํ๋ ๋ชจ๋ ๋์์ ์ฐจ๋ ์์คํ
์ด ์ํํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค.
๊ทธ๋ฌ๋ Level 4๋ Levle 5์ ๋ง์ฐฌ๊ฐ์ง๋ก ์ด๋ฌํ ๋์์ ์ ์ฝ์ ์์ง๋ง, ODD์ ์ ์ฝ์ด ์กด์ฌํ๋ค๋ ๊ฒ์ด๋ค. ์ฆ, ๊ฒ์ฆ๋๊ณ ํ์ธ๋ ๊ตฌ๊ฐ ๋ฐ ๋ ์จ์์๋ง ๊ฐ๋ฅํ ์กฐ๊ฑด์ด ์๊ธฐ๋ ์์ค์ธ ๊ฒ์ด๋ค.
์๋ ํ๋ฅผ ๋ณด๋ฉด ์ข ๋ ๋ช
ํํ๊ฒ ๊ตฌ๋ถ์ด ๊ฐ๋ฅํ๋ค.
ํ์ ๋ํ ์ถ๊ฐ์ ์ธ ์ค๋ช
์ DDT Fallback ๊ฐ๋
์ ์ ์ฉ์ ํตํ ์์จ์ฃผํ์ฐจ๋์ ๋์๋ชจ๋์ ๋ํ ์ค๋ช
์ ๋ค์ ๊ธ์์ ์ฌ๋ฆฌ๋๋ก ํ ์์ ์
๋๋ค.
ADS (Automated Driving System) : Driving Automation System and the level 3~5 specific term
DDT (Dynamic Driving Task) : Behavior and maneuver of driving
ODD (Operational Design Domain) : The design domain for automatic driving (level 3,4, or 5)
OEDR (Object & Event Detection and Response) : Sub task of DDT including monitoring and response
์ฐธ๊ณ
- [SAE] SAE Levels of Driving Automationโข Refined for Clarity and International Audience: https://www.sae.org/blog/sae-j3016-update
- [Blog] ์์จ์ฃผํ์ฐจ์ 5๋จ๊ณ ๋ฐ ์ฑ ์์์ฌ์ ์ ์: https://innospi.tistory.com/49